یکی از ویژگی‌های ساختاری کلانشهر تهران، محصور بودن در میان گسله‌های متعدد می‌باشد. این شهر در دامنه جنوبی البرز مرکزی و به طور عمده بر روی نهشته‌های چین خورده و گسلیده کواترنری و هولوسن بنا شده که به گواهی زمین‌لرزه‌های تاریخی و دستگاهی، خطرپذیری و ریسک آن برای شهر و شهروندان، دور از انتظار نیست. بنابراین شناسایی گسله‌ها، تدقیق نقشه‌های موجود و تعیین پهنههای پرخطر، یکی از زمینه‌های اصلی تهیه نقشه‌های ریسک و برنامه‌ریزی ساخت‌وساز ایمن و مقاوم در شهر تهران می‌باشد. در این راستا، کلیه اقدامات ارزشمند پژوهشگران پیشین و نقشه‌های تهیه شده موجود در ارتباط با گسله‌های شهر تهران، مواردی همچون شناسایی موقعیت گسله‌ها، طول و سازوکار آنها را مورد بررسی قرار داده است ولیکن، سوابقی در زمینه پهنههای گسلی وجود ندارد. همچنین مطالعات و اقدامات علمی و عملی در خصوص خطر زمین‌لرزه در شهر تهران، عموماً در ارتباط با تأثیر امواج مخرب لرزه‌ای بر ساختمان‌ها و سازه‌ها می‌باشد و در خصوص خطر گسلش‌سطحی و جابجایی‌های زمین ناشی از حرکت گسله‌ها در هنگام وقوع زمین‌لرزه، تا پیش از مطالعات اخیر مستندات قابل اتکایی موجود نبود. بر این اساس به دلیل این خلاء اطلاعاتی مهم که ساختمان‌ها و سایر سازه‌های واقع در سطح شهر، راه‌ها، مترو و شریان‌های حیاتی را تهدید می‌کند، سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، مطالعات تدقیق گسل‌ها و شناسایی پهنههای گسلی را از سال ۱۳۸۴ آغاز نمود. این مطالعات، منجر به تولید نقشه‌های تدقیق شده موقعیت گسله‌ها و پهنههای گسلی شهر تهران با مقیاس مناسب برای کاربری شهری گردید که اولین نمونه در سطح کشور می‌باشد.
در نقشه‌های معمول زمین‌شناسی، گسله‌ها به‌صورت یک خط منفرد ترسیم می‌شوند؛ در واقع گسله‌ها در راستای یک خط منفرد به سطح زمین نمی‌رسند و عموماً در یک پهنه، گسترش می‌یابند. اندازه پهنه گسلی تابعی از عوامل متعدد است که می‌تواند از چند متر تا کیلومترها را در برگیرد. به عبارت دیگر تعیین اینکه گسلش احتمالی در کدام یک از شاخه‌های گسله‌های واقع در پهنه روی می‌دهد، با قطعیت امکان‌پذیر نیست.
این در حالی‌است که شناسایی گسله‌ها در آبرفت‌ها به‌صورت عمومی، نسبت به سازندهای سنگی، متفاوت است و تجربه خاص خود را می‌طلبد؛ ضمن اینکه در محیط‌های شهری به‌دلیل ساخت‌وسازها، شناسایی عوارض گسلی با دشواری مواجه می‌گردد. برای مثال می‌توان به هسته تاریخی شهر تهران اشاره کرد که قبل از تهیه اولین عکس‌های هوایی در سال ۱۳۳۴ شکل گرفته است. این محدوده با نام حصار ناصری معروف بود و میان خیابان‌های کارگر (در غرب)، خراسان (در شرق)، انقلاب (در شمال) و خیابان مولوی (در جنوب) قرار داشت. در این محدوده که به خاطر ساخت‌وسازهایی از جمله احداث باغ‌ها، با تغییر سطح زمین یا پوشش‌های گیاهی همراه است، شناسایی عوارض گسلی و رشته قنات‌ها غیرممکن می‌شود؛ در مقابل، در شمال خیابان انقلاب تا شروع سازند سنگی در شمال تهران، شناسایی گسله‌ها بر روی عکس‌های هوایی آسان‌تر است.
برای استفاده عملی از اطلاعات نقشه تدقیق شده گسله‌های شهر تهران در موارد شهرسازی و اعمال تمهیدات لازم در ساخت‌وساز، نیاز به تعیین پهنههای گسلی در اطراف خطوط موقعیت گسله‌ها می‌باشد تا در ساخت ساختمان‌ها و سایر سازه‌ها، فاصله مناسب از گسله یا محدوده‌های دارای خطر گسلش‌سطحی رعایت شود.
در این کتاب تنها بخشی از شواهد جمع‌آوری شده، ارائه گردیده است و سایر اطلاعات در ویرایش‌های بعدی منتشر خواهد شد. لذا حاصل کار آماده شده تاکنون، به‌صورت نقشه پهنههای گسلی شهر تهران در مقیاس شهری به همراه ضوابط ساخت ساختمان در پهنههای گسلی موجود در آیین نامه ۲۸۰۰ برای رفع نیاز در زمینه مباحث پیشگیرانه و به‌منظور به‌کارگیری در طرح‌های جامع و تفصیلی شهر تهران، ارائه شده است که بایستی با انجام مطالعات مستمر و تمرکز بر زون‌های با اطلاعات کمتر، امکان تدقیق هر چه بیشتر نقشه‌ها فراهم گردد.
لازم به ذکر است نقشه پهنههای گسلی شهر تهران، در پنجمین جلسه کمیته فنی تدقیق نقشه گسل‌های شهر تهران که در تاریخ ۱۴/۱۰/۸۸ با حضور نمایندگان معرفی شده نهادهای ذی‌ربط و نیز اساتید متخصص برگزار شد، به تأیید رسیده است.
همچنین برابر پیگیری‌های صورت گرفته جهت تصویب این نقشه‌ها در شورایعالی شهرسازی و معماری، مراتب مجدداً در تاریخ ۰۲/۰۴/۹۵ در کمیته مشترکی با حضور کارگروه ملی مخاطرات زلزله، لغزش لایه‌های زمین، ابنیه، ساختمان و شهرسازی، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، شورای اسلامی شهر تهران و کمیته دائمی استاندارد ۲۸۰۰، به تصویب رسید و به صورت رسمی از طرف ریاست کارگروه به شورایعالی شهرسازی و معماری ارسال شد. نهایتاً این نقشه‌ها در جلسه مورخ ۲۵/۰۵/۹۵ شورایعالی شهرسازی (با حضور دکتر آخوندی، وزیر وقت راه و شهرسازی) به تصویب رسید و به عنوان ملاک عمل کلیه دستگاه‌ها ابلاغ گردید.
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.